YouTalent® – internetowa społeczność talentów

Instrukcje Krok po Kroku dotyczące Tworzenia Dzbanków Ceramicznych za Pomocą Koła Garncarskiego i Ręcznego Formowania

Tworzenie dzbanków ceramicznych to coś więcej niż tylko hobby. To sztuka, która łączy w sobie starożytne techniki i nowoczesne pomysły. Zacznijmy od wyboru odpowiedniej gliny.

Potem, przygotuj narzędzia, takie jak koło garncarskie. Książki dla początkujących, jak “250 Tips, Techniques, and Trade Secrets for Potters” autorstwa Jacqui Atkin, to świetny start.

Dla bardziej doświadczonych artystów jest “The Revised Edition of The Pottery Bible” autorstwa Louis Taylor. Emily Reason w swojej książce “Studio: Throwing on the Wheel” podaje dziewięć projektów dla początkujących.

Susan Halls w “Pottery for Beginners: Animals & Figures” skupia się na figurkach. Jacqui Atkin pokazuje starożytne metody na nowo przez 35 projektów z gliny formowanej ręcznie.

Potem jest czas na pracę z kołem garncarskim i ręczne formowanie. Czy wiesz, że cały proces suszenia może zająć około miesiąca? Kontrola wilgotności jest kluczowa, by uniknąć pęknięć.

W warsztatach Melissy Barker dowiesz się więcej o technice uszczypnięcia i tworzeniu dzbanków. Nie zapomnij o National Geographic i ich zestawie do garncarstwa dla dzieci.

Czas na biskwitowanie i glazurowanie. Wybór i aplikacja glazury też są ważne. A potem? Ostatni wypał! Kontrola pieca i temperatura są tutaj kluczem.

Na koniec, kilka wskazówek, jak poprawić technikę. Dostosowanie pracy do różnego rodzaju gliny i rozwiązywanie problemów to coś, co przyda się każdemu garncarzowi.

Masz wszystko, co potrzebne by zacząć. Czas na zabawę z gliną!

Główne Wnioski

  • Wybierz odpowiednią glinę i narzędzia. Ważny jest dobór gliny bez szamotu i przygotowanie wszystkich potrzebnych narzędzi.
  • Centrowanie gliny na kole to klucz do sukcesu. Bez tego dzbanek może być krzywy.
  • Użyj technik jak uszczypnięcie i wałki gliny do ręcznego formowania dzbanków. Pozwala to na tworzenie różnych kształtów.
  • Suszenie i kontrola wilgotności są ważne. Musisz kontrolować wilgoć, by uniknąć pęknięć.
  • Wypał końcowy daje połysk i trwałość. Temperatura i czas są istotne dla ostatecznego efektu.

Przygotowanie materiałów i narzędzi

Osoba organizuje narzędzia do robienia ceramicznych dzbanków na kółku garncarskim.

Przygotowując się do tworzenia dzbanków ceramicznych przy użyciu koła garncarskiego i ręcznego formowania, musisz najpierw wybrać odpowiednią glinę do swojego projektu. Następnie przygotuj narzędzia garncarskie, takie jak wałki gliny i szpachelki, abyś mógł sprawnie pracować nad swoim dziełem.

Wybór odpowiedniej gliny

Wybierając glinę, myśl o swoich potrzebach. Najlepsza będzie ta bez szamotu. Dzięki temu łatwiej uformujesz dzbanek na kole garncarskim. Pamiętaj, mieszanka gliny i wody powinna być 1:1.

To ważne dla masy poślizgowej, która pomaga w pracy.

Twoje koło garncarskie czeka już na glinę. Teraz, gdy wiesz, jaką wybrać, czas przygotować narzędzia garncarskie. To one pomogą Ci stworzyć idealny dzbanek.

Przygotowanie narzędzi garncarskich

Teraz, gdy już wybrałeś odpowiednią glinę, czas zająć się narzędziami. Do pracy na kole garncarskim potrzebujesz kilku rzeczy. Najważniejsze to ramię narzędziowe, koło do rzucania i narzędzie do centrowania.

Nie zapomnij też o narzędziu do otwierania i narzędziu do odcinania. Mają one kluczowe znaczenie.

Potrzebujesz także dodatków jak farby, pędzel malarski i gąbka. Fartuch to też dobry pomysł, żeby nie ubrudzić się w glinie. Pamiętaj, że praca z gliną może być bałaganem, ale to część zabawy.

Chałupa pełna ceramiki zaczyna się od jednego dobrze przygotowanego koła garncarskiego.

Zanim zaczniesz formować dzbanki, sprawdź wszystkie swoje narzędzia. Upewnij się, że są czyste i gotowe do użycia. Dobre przygotowanie to połowa sukcesu.

Techniki formowania dzbanków na kole garncarskim

Formowanie dzbanków na kole garncarskim zaczyna się od centrowania gliny. Następnie otwierasz formę i wyciągasz ścianki naczynia, tworząc kształt dzbanka.

Centrowanie gliny na kole

Centrowanie gliny na kole garncarskim to pierwszy krok, by stworzyć dzbanek. Bez tego twoja praca może być krzywa. Oto jak to robić:

  1. Ułóż wyrobioną glinę w kulę. Upewnij się, że jest gładka i miękka.
  2. Usiądź wygodnie przy kole garncarskim. Twoje nogi powinny być stabilne.
  3. Nałóż trochę wody na koło i swoje dłonie. To pomoże, by glina nie przyklejała się do rąk.
  4. Połóż kulę gliny na środku koła. Mocno ją przyciśnij palcami do powierzchni.
  5. Włącz koło garncarskie na wolne obroty.
  6. Umieść jedną dłoń z boku gliny, a drugą na wierzchu.
  7. Delikatnie naciskaj dłońmi na glinę, by zacząć ją centrować.
  8. Trzymaj ręce pewnie i ruchy muszą być stabilne.
  9. Kiedy glina zaczyna się obracać równomiernie bez chwiania, znaczy to, że jest już wycentrowana.
  10. Teraz możesz stopniowo zwiększać prędkość koła, jeśli trzeba.

Pamiętaj o regularnym zwilżaniu rąk i gliny wodą podczas pracy. Nie spiesz się – dobre centrowanie jest kluczowe dla późniejszych etapów tworzenia dzbanka.

Otwieranie formy

Zanim otworzysz formę, upewnij się, że bryła gliny jest dobrze umieszczona na kole garncarskim. Następnie wykorzystaj kciuki i ręce, aby rozpocząć proces otwierania formy. Pamiętaj o częstym zwilżaniu bryły wodą.

  1. Umieść bryłę gliny na głowicy toczka.
  2. Rozpocznij naciskając kciuki i rękami, aby utworzyć cylindryczne naczynie.
  3. Regularnie zwilżaj bryłę wodą podczas tego procesu.

Teraz gotowy jesteś do przejścia do kolejnego kroku!

Wyciąganie ścianek naczynia

Wyciąganie ścianek naczynia to ważny etap w tworzeniu dzbanków ceramicznych. Powinno się zacząć od dobrze odpowietrzonej masy glinianej. Następnie, masa jest spłaszczana, aby utworzyć stożek.

  1. Utrzymywanie kształtu – podczas formowania naczynia konieczne jest czasowe zwilżanie rąk i bryły wodą, co pomaga utrzymać jego kształt.
  2. Oddzielenie półfabrykatu – po uformowaniu naczynia, półfabrykat oddziela się od głowicy za pomocą drutu, aby przystąpić do kolejnych etapów jego produkcji.

Formowanie kształtu dzbanka

Kiedy formujesz kształt dzbanka, pamiętaj o kilku ważnych krokach.

  1. Umieść bryłę masy na środku głowicy toczka.
  2. Obracaj toczek w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, gdy formujesz dzbanek.
  3. Użyj nacisku dłoni i ruchów rąk, aby nadać dzbankowi okrągły kształt.
  4. Po sformowaniu półfabrykatu odetnij go od głowicy drutem.

Teraz wiesz jak sformować dzbanek za pomocą koła garncarskiego i ręcznego formowania!

Wygładzanie powierzchni

Wygładzanie powierzchni jest ważnym krokiem w tworzeniu dzbanków ceramicznych. Zapewnia to, że naczynie będzie miało gładką i estetyczną strukturę. Aby osiągnąć pożądany efekt, musisz zwrócić uwagę na kilka kluczowych czynników:

  1. Użyj gąbki lub narzędzia do gładzenia, aby równomiernie rozprowadzić wilgoć po powierzchni dzbanka.
  2. Delikatnie przetrzyj całą powierzchnię, usuwając ewentualne nierówności oraz ślady po formowaniu.

Pamiętaj, że wygładzanie masy i końcowe formowanie wymaga zwilżania wodą.

Ręczne formowanie dzbanków

Ręczne formowanie dzbanków” to proces, w którym używasz rąk do kształtowania gliny, zamiast koła garncarskiego. Technika uszczypnięcia pozwala ci delikatnie formować naczynie, podczas gdy budowanie formy za pomocą wałków gliny daje więcej swobody w tworzeniu różnych kształtów i wzorów.

Dodatkowo, wykańczanie i dekorowanie ręcznie formowanych dzbanków pozwala na unikalne i personalizowane efekty.

Technika uszczypnięcia

Stosowanie techniki uszczypnięcia wymaga precyzyjnego kształtowania.

  1. Na początku, wybierz odpowiednią kawałek gliny do formowania dzbanka.
  2. Zrób niewielki otwór w centrum kulki gliny, który będzie rdzeniem dzbanka.
  3. Rozpocznij delikatne ściskanie i formowanie boków dzbanka palcami.
  4. Kontroluj równowagę i proporcje naczynia, utrzymując odpowiednią grubość ścianek.
  5. Upewnij się, że technika jest stosowana stopniowo i dokładnie, aby uniknąć pęknięć w trakcie procesu suszenia i wypału.

Budowanie formy za pomocą wałków gliny

Aby zbudować formę za pomocą wałków gliny, wykonaj następujące czynności:

  1. Wybierz odpowiednią ilość gliny – musi być wystarczająco duża, aby utworzyć formę.
  2. Rozważ używanie wałków do warstwowego nakładania gliny, by osiągnąć pożądaną grubość ścianki naczynia.
  3. Kształtuj glinę ostrożnie, aby uzyskać równomierny kształt i dopasowanie formy.

Aby stworzyć dzbanki ceramiczne za pomocą koła garncarskiego i ręcznego formowania, użyj tych wskazówek dotyczących budowy formy za pomocą wałków gliny.

Wykańczanie i dekorowanie

Aby kończyć proces tworzenia dzbanków ceramicznych, potrzebujesz kilku technik dekoracyjnych, aby nadać im wyjątkowy wygląd. Oto kilka sposobów, które możesz wykorzystać:

  1. Wykańczanie dzbanków poprzez wciskanie koralików w glinę, co doda im tekstury i oryginalności.
  2. Wykorzystaj technikę mieszania kolorów w glinie podczas formowania naczyń, aby stworzyć unikalne wzory i efekty wizualne.

Korzystając z tych prostych technik, możesz dodać osobisty charakter do swoich dzbanków ceramicznych oraz sprawić, że staną się one prawdziwymi dziełami sztuki.

Proces suszenia

Suszenie dzbanków to kluczowy etap w procesie tworzenia ceramiki. Po formowaniu naczyń, ważne jest kontrolowanie wilgotności, aby uniknąć pęknięć podczas suszenia. Następnie, przystępujemy do biskwitowania, czyli przygotowania dzbanków do pierwszego wypału.

Suszenie wstępne dzbanków

Suszenie dzbanków ceramicznych ma kluczowe znaczenie dla ostatecznej jakości i wyglądu. Kontrolowanie wilgotności wpływa na trwałość naczyń. Proces suszenia trwa około miesiąca.

  1. Po uformowaniu dzbanka, pozostaw go do wyschnięcia w pomieszczeniu o stabilnej temperaturze.
  2. W trakcie suszenia regularnie kontroluj wilgotność, unikając nadmiernego przesuszenia lub zbyt dużej wilgoci.
  3. Starannie zaplanuj czas procesu suszenia ze względu na jego istotne znaczenie dla całej produkcji.
  4. Pamiętaj, że właściwe suszenie pozwoli uniknąć pęknięć i innych uszkodzeń podczas dalszych faz produkcji.
  5. Zwróć uwagę na warunki otoczenia, aby osiągnąć najlepsze wyniki suszenia dzbanków ceramcznych.

Kontrola wilgotności

Aby utrzymać odpowiednią wilgotność, ważne jest, aby regularnie sprawdzać poziom wilgoci w ceramice.

  1. Utrzymuj stałe nawilżenie gliny, stosując techniki spryskiwania wodą.
  2. Monitoruj wilgotność poprzez obserwację zmian koloru i tekstury gliny.
  3. Zapewnij odpowiednie warunki suszenia, unikając nadmiernego wysychania lub pozostawiania ceramiki zbyt mokrej.
  4. Wykorzystaj higrometr do dokładnego monitorowania poziomu wilgotności.
  5. Regularnie kontroluj stan suszących się naczyń, zapobiegając pęknięciom spowodowanym nadmierną suchością.

Pamiętaj o tych wskazówkach podczas kontroli wilgotności swoich dzbanków ceramicznych, aby uzyskać najlepsze rezultaty w procesie tworzenia ceramiki.

Biskwitowanie

Biskwitowanie to etap suszenia, który przygotowuje ceramikę do pierwszego wypału. Podczas tej fazy, naczynia są delikatnie podgrzewane, by usunąć nadmiar wilgoci. To ważny krok zapobiegający pęknięciom podczas wypału.

Przygotowanie do pierwszego wypału

Przygotowanie do pierwszego wypału to kluczowy krok w procesie tworzenia dzbanków ceramicznych. Oto, co musisz zrobić:

  1. Sprawdź wilgotność naczyń przed umieszczeniem ich w piecu.
  2. Upewnij się, że piece są ustawione zgodnie z wymaganą temperaturą i czasem wypału.
  3. Pamiętaj, by stosować się do wytycznych dotyczących suszenia i biskwitowania poprzedzających pierwszy wypał.

Po przygotowaniu do pierwszego wypału, przystąp do etapu glazurowania, który wprowadzi dalszy krok w procesie tworzenia dzbanków ceramicznych.

Ustawienia pieca

Ustawienia pieca są bardzo ważne w procesie biskwitowania ceramiki. Odpowiednie ustawienia pieca mają wpływ na jakość gotowego produktu oraz na sam proces wypalania. Prawidłowa temperatura pieca jest kluczowa dla biskwitowania, ponieważ różne rodzaje gliny wymagają różnych temperatur wypału. Należy dostosować czas wypalania do rodzaju gliny i rodzaju wykorzystywanego pieca. Zbyt szybkie lub zbyt wolne wypalanie może spowodować uszkodzenia ceramiki. Uwzględnij więc te czynniki przy planowaniu i ustawieniach procesu biskwitowania.

Glazurowanie

Wybór glazury to kluczowy element w procesie tworzenia dzbanków ceramicznych. Aplikacja glazury wymaga precyzji i cierpliwości, a efekt końcowy zależy od staranności i umiejętności.

Wybór glazury

Przeglądając wybór glazury, warto zauważyć, że istnieje wiele różnych rodzajów i kolorów, które możesz wybrać. Glazura to substancja nakładana na ceramikę przed jej wypałem, która nadaje jej połysk i barwę.

Pamiętaj, że niektóre rodzaje glazury mogą wpłynąć na kolor gliny, dlatego konieczne jest przemyślane dopasowanie koloru. Gdy wybierasz glazurę, zwróć uwagę na efekt, jaki chcesz osiągnąć — czy to ma być matowe wykończenie czy połyskujące.

Warto także pamiętać o bezpieczeństwie — używaj glazur wyłącznie zatwierdzonych i bezpiecznych do użycia w kontakcie z żywnością.

Kontynuacja: Aplikacja glazury

Aplikacja glazury

Aplikacja glazury to ważna część procesu tworzenia dzbanków ceramicznych. Znajdziesz poniżej kilka technik aplikacji glazury oraz wskazówki dotyczące bezpiecznego użycia i przygotowania.

  1. Różnorodne techniki aplikacji glazury dla początkujących.
  2. Bezpieczne użytkowanie glazury przy pracy z dziećmi.
  3. Przygotowanie narzędzi oraz wilgotności gliny przed aplikacją.
  4. Metody aplikacji glazury na ceramiczne naczynia, które zapewniają najlepsze efekty.

Wypał końcowy

Podczas wypału końcowego, naczynia ceramiczne są poddawane wysokiej temperaturze w piecu, co sprawia, że glazura staje się lśniąca i trwała. Kontrolowanie czasu i temperatury wypału jest kluczowe dla osiągnięcia pożądanych efektów glazurowania.

Po wypale końcowym, naczynia są gotowe do użycia lub sprzedania.

Ustawienia i kontrola pieca

Aby uzyskać idealne wyniki wypału dzbanków, ważne jest odpowiednie planowanie i nadzór nad piecem. Oto kluczowe kroki do ustawienia i monitorowania procesu:

  1. Zapewnij odpowiednią temperaturę pieca, zgodną z rodzajem gliny i szkliwa.
  2. Skontroluj równomierne rozłożenie ciepła w piecu, aby uniknąć niepożądanych różnic temperatury.
  3. Upewnij się, że wilgotność powietrza w piecu jest optymalna dla konkretnego typu ceramiki.
  4. Monitoruj czas trwania procesu wypału, aby zapewnić dokładne spełnienie wymagań czasowych.

Zadbaj o te punkty podczas przygotowań do używania pieca garncarskiego, by osiągnąć doskonałe rezultaty.

Czas i temperatura wypału

Naczynie potrzebuje wypału końcowego, który trwa około godziny i odbywa się przy temperaturze 1150°C. Ten proces nadaje ceramice połysk i trwałość.

  1. Wypał końcowy to ostatni etap, który trwa około godziny.
  2. Temperatura pierwszego wypału wynosi 1150°C.
  3. Wysoka temperatura nadaje naczyniu połysk i trwałość.
  4. Proces wypału końcowego jest kluczowy dla wykończenia dzbanków ceramicznych.
  5. Naczynie musi przejść przez ten etap, aby uzyskać ostateczny efekt estetyczny i funkcjonalny.

Czy ten element pomógł Ci zrozumieć znaczenie czasu i temperatury wypału?

Wskazówki dotyczące poprawy technik

Unikaj nadmiernej siły podczas formowania naczyń, aby uniknąć pęknięć w glinie. Dopasuj techniki formowania do konkretnej gliny, biorąc pod uwagę jej wilgotność i elastyczność.

Dostosowanie technik do różnych typów gliny

Dostosowanie technik do różnych typów gliny jest kluczowe, ponieważ różne gatunki gliny zachowują się inaczej podczas formowania i wypalania. Na przykład, jeśli używasz gliny o dużej zawartości piasku, musisz delikatnie pracować, aby uniknąć pęknięć w produktach końcowych.

Dla gliny zawierającej dużo składników organicznych, dobrze jest zrobić suszenie wstępne wolniej, aby uniknąć pęcznienia i pęknięć. Różnice te wymagają dostosowania technik, takich jak centrowanie naczyń na kole garncarskim lub użycie odpowiednich narzędzi, aby uzyskać pożądane efekty końcowe.

Dlatego znajomość typów glin i technik ich formowania jest niezbędna dla garncarzy.

A teraz przystąpimy do omówienia technik formowania dzbanków ceramicznych zarówno na kole garncarskim, jak i w procesie ręcznego formowania.

Rozwiązywanie typowych problemów

Rozwiązywanie typowych problemów podczas tworzenia dzbanków ceramicznych może obejmować trudności z centrowaniem gliny na kole garncarskim, które wynikają z różnic w kierunku obrotu dla praworęcznych i leworęcznych użytkowników.

Upewnij się, że koło zostało odpowiednio przygotowane, a glina jest wilgotna, co ułatwi proces. Niewłaściwe przechowywanie niewykorzystanej gliny może prowadzić do jej wyschnięcia i utraty przydatności.

Dlatego ważne jest, aby chronić ją przed wysuszeniem. Nie zapomnij o kontroli wilgotności podczas całego procesu, aby uniknąć niepożądanych skutków.

Przy formowaniu dzbanków ręcznie, pamiętaj o technice uszczypnięcia i odpowiednim budowaniu formy za pomocą wałków gliny. Nadzór dorosłych nad dziećmi podczas pracy z narzędziami garncarskimi jest kluczowy, aby uniknąć wypadków lub uszkodzeń.

Starannie czyść narzędzia po pracy, aby uniknąć ich szybszego zużycia. By uniknąć problemów podczas suszenia naczyń, zapewnij właściwe warunki suszenia i monitoruj proces biskwitowania oraz glazurowania.

Następnie zadbaj o odpowiednie ustawienia i kontrolę pieca podczas wypału końcowego. Pamiętaj, że dobre przygotowanie i nadzór nad procesem są kluczowe dla uzyskania satysfakcjonujących rezultatów.

Zakończenie

Powiedzmy, że skończyliśmy, a ty stoisz z pięknym, własnoręcznie wykonanym dzbankiem ceramicznym. To nie lada wyczyn! Twoja wytrwałość i cierpliwość się opłaciły. Teraz możesz cieszyć się swoją unikalną ceramiką i być dumny z tego, co udało ci się osiągnąć.

Pamiętaj, że garncarstwo to sztuka, która wymaga czasu i praktyki, więc nie zrażaj się na wstępie. Daj sobie czas na doskonalenie swojej techniki i eksperymentowanie z różnymi rodzajami gliny oraz technikami formowania.

Nie trać zapału i nadal rozwijaj swoje umiejętności – kto wie, może kiedyś staniesz się prawdziwym mistrzem garncarstwa!

Pamiętaj również o tym, że garncarstwo ma wiele historii do opowiedzenia. Starożytni garncarze tworzyli naczynia, które przetrwały setki lat i mówią wiele o ich kulturze i sposobie życia.

Dlatego, gdy tworzysz swoje dzieło, pamiętaj, że jesteś częścią długiej tradycji rzemieślniczej. Zobaczysz, że każdy kolejny dzbanek będzie lepszy od poprzedniego, a ty będziesz coraz bardziej zafascynowany tą sztuką.

Powodzenia!

Często Zadawane Pytania

1. Co to jest koło garncarskie i jak mogę go używać do tworzenia dzbanków ceramicznych?

Koło garncarskie to narzędzie używane przez garncarzy do formowania naczyń z gliny. Przy jego pomocy, można tworzyć różnego rodzaju przedmioty, w tym dzbanki ceramiczne.

2. Jakie są podstawowe kroki w procesie toczenia na kole garncarskim?

Podstawowe kroki to przygotowanie gliny, centrowanie gliny na kole, otwieranie gliny i formowanie naczynia. Każdy krok wymaga precyzji i praktyki, ale z odpowiednią wiedzą i narzędziami garncarskimi, każdy może nauczyć się tej starożytnej sztuki.

3. Czy istnieją specjalne koła garncarskie dla dzieci?

Tak, istnieją specjalne koła garncarskie dla dzieci. Są one bezpieczne i łatwe do obsługi, co pozwala najmłodszym na zabawę garncarstwem.

4. Czy mogę dekorować swoje ceramiczne dzbanki?

Oczywiście! Dekorowanie ceramiki jest jednym z najbardziej satysfakcjonujących etapów procesu. Możesz użyć różnych technik i materiałów do ozdabiania swoich dzieł.

5. Czy muszę przestrzegać jakichś szczególnych przepisów podczas pracy z gliną?

Tak, jeśli prowadzisz sklep internetowy z ceramiką, musisz przestrzegać rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679, znanego również jako RODO. Wymaga ono ochrony danych osobowych klientów, w tym plików cookies na stronie sklepu.

Referencje

  1. https://www.dzialania-tworcze.com/post/toczenie-na-kole-garncarskim-13-krok%C3%B3w-do-glinianej-perfekcji (2024-05-23)
  2. https://www.oko.edu.pl/hobby-i-rekodzielo/kolo-garncarskie-historia-techniki-i-materialy-stosowane-w-garncarstwie/ (2024-01-24)
  3. https://www.garniec.pl/historia-garncarstwa/formowanie-wyrobow-na-kole-garncarskim
  4. https://diamondcoretools.com/pl/blogs/resources/how-to-create-handbuilt-pottery?srsltid=AfmBOoodG-k7AOYhXzqJYMrjA6_PeHEnV96LeRBkJGqTbIwOZc7kb1Nl (2022-10-14)
  5. https://www.vevor.pl/kolo-garncarskie-c_11146/kolo-garncarskie-vevor-kolo-ceramiczne-350-w-elektryczne-kolo-garncarskie-25-cm-300-obr-min-kolo-garncarskie-z-maszyna-do-formowania-pedalow-i-fartuchow-odpowiednie-dla-poczatkujacych-entuzjastow-p_010768928849?srsltid=AfmBOoolTp4dXisxFZAhsKJ92tJCH1k3qb6zNaMcSKh9QjMiGyITShc5
  6. https://konferencja.muzeum-szreniawa.pl/wp-content/uploads/2020/02/Problemy-muzeo%CC%81w-zwia%CC%A8zane-z-zachowaniem-i-konserwacja%CC%A8-zbioro%CC%81w-2010.pdf
  7. https://manuals.plus/pl/national-geographic/605-6-pottery-wheel-kids-manual
  8. https://www.ceramiq.pl/aktualnosci/wypal-ceramiki-w-piecu-elektrycznym-jak-bezpiecznie-wypalic-prace.
  9. https://pl.ceramic.school/10-pottery-books-for-beginners/